İddet Müddeti Nedir ve Nasıl Kaldırılır?

İddet müddeti; boşanma kararının kesinleşmesinden sonra üç yüz gün içerisinde, boşanan kadının yeni evlilik yapmasını engelleyen süre olup boşandıktan sonra yeniden evlenmek isteyen kadınları ilgilendirmektedir.

İddet Müddeti Nedir?

 Türk Medeni Kanunu’nun 132. maddesinde; “Evlilik sona ermişse, kadın, evliliğin sona ermesinden başlayarak üç yüz gün geçmedikçe evlenemez. Doğurmakla süre biter. “düzenlemesi bulunmaktadır.

İddet müddetinin temel amacı soy bağının belirlenmesindeki sorunları ortadan kaldırmaktır. Tarafların boşanmasından itibaren iddet müddeti içerisinde doğan çocuk evlilik birliği içerisinde doğmuş sayılır. Bu nedenle de çocuğun babası boşanılan koca olmaktadır. Üç yüz günlük süre belirlenirken yeni doğacak çocuğun menfaati eşlerin menfaatinden üstün tutulmuş soy bağının belirlenmesine hataların önüne geçilmiştir.

Kadın iddet müddeti içerisinde çocuk doğurursa çocuğun babası kanunen kadının boşandığı kocası olacaktır. Çocuğun babası eski koca değilse bu durumda kadının babalık veya soy bağının reddi davası açmalıdır.

İddet Müddeti Ne Zaman Başlar?

İddet müddeti 300 gün olup Eski Medeni Kanun döneminde belirli durumlarda hakim tarafından bu durum kısaltılabilirken günümüzde bu sürenin kısaltılması mümkün değildir.

İddet müddeti kocanın ölümü veya boşanma halinde başlamakta olup iki durum için sürenin başlangıcı farklılık göstermektedir.

Eşin ölümü halinde ölüm gün ve saati anında iddet müddeti işlemeye başlamaktadır. Ölüm karinesi halinde de ölümde olduğu gibi iddet müddeti işlemeye başlar. Gaiplik durumunda ise kadın bu yönde bir talepte bulunursa ve hakim de gaiplik kararı verirse iddet müddeti söz konusu olabilecektir.

Boşanma halinde ise üç yüz günlük sürenin işlemesi için boşanma kararının kesinleşmesi gerekmektedir.

Mahkeme kararının kesinleşmesi için yerel mahkeme kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulmaması veya istinaftan feragat dilekçesi sunulması gerekmektedir. Taraflardan birinin istinaf yoluna başvurması halinde ise üst mahkemelerce karar kesinleştirildiğinde iddet müddeti başlayacaktır.

İddet Müddetinin Kaldırılması Davasını Kimler Açabilir?

İddet müddeti, bu sürenin kaldırılması isteyen kadın tarafından bizzat açılabileceği gibi vekili aracılığıyla da açılabilecektir.

İddet Müddeti Ne Zaman Kaldırılabilir?

İddet müddetinin ne zaman kaldırılabileceği Türk Medeni Kanunu’nun 132. maddesinde ve Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 26. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre;

• Evlilik sona ermişse kadın evliliğin sona ermesinden başlayarak üç yüz gün geçmedikçe evlenemez. Yani üç yüz günün sonunda iddet müddeti kendiliğinden kalkacaktır.
• Kadının doğurması ile beraber iddet müddeti sona erecektir.
• Kadının önceki evliliğinden hamile olmadığının doktor raporuyla sabit olması halinde iddet müddeti ortadan kaldırılabilecektir.
• Evliliği sona eren eşlerin birbiriyle evlenmek istemeleri hallerinde mahkemece bu süre kaldırılabilecektir.

İddet Müddeti Nasıl Kaldırılır?

İddet müddetinin kaldırılması için dava açılması zorunluluktur. İddet müddeti, boşanma kararının kesinleştiği tarihten itibaren üç yüz gün sonra kendiliğinden ortadan kalkmaktadır.

Bu süreyi beklemeden evlenmek isteyen kadınlar ise iddet müddetinin kaldırılması için dava açmalıdır. Kadının hamile olmadığını kanıtlayan sağlık raporu iddet müddetinin kaldırılması için yeterli olmayıp mahkemece karar verilmesi gerekmektedir.

İddet müddetinin kaldırılması için hazırlanan dilekçenin görevli ve yetkili mahkemeye verilerek dava açılması gereklidir. Dava hasımsız olarak açılacak olup çekişmesiz yargı işidir.

Eğer evlilik birliği sona eren eşler yeniden evlenmek isterler ve iddet müddetinin kaldırılması için iddet müddetinin kaldırılması davası açarlarsa mahkeme iddet müddetini kaldırmak zorundadır.

Kadın, iddet müddeti dolmaksızın evlenmek istiyor ise bu durumda doktor raporu ile hamile olmadığını kanıtlaması gerekmektedir. Bu davada hakimin takdir yetkisi olmayıp mahkemece verilen karar tespit niteliğinde olacaktır.

İddet Müddeti Bitmeyen Kadın Yeniden Evlenebilir mi?

Evlendirme Yönetmeliği 15. maddesi C bendinde iddet süresinin dolmamış olması evlenmeye engel sebeplerden biri olarak belirtilmiştir.

Aynı yönetmeliğin 23. maddesinde ise evlendirme memurunun evlenmek isteyen tarafların dosyasında evliliğe engel bir durum tespit etmesi halinde evlilik talebini reddetmesi gerektiği ifade edilmiştir.

Evlenmeye engel durum bulunmasına karşın nikah memuru bu durumu fark etmeksizin evliliği gerçekleştirirse evlilik geçerli olacaktır.

İddet Müddetinin Kaldırılması Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme Nedir?

İddet müddetinin kaldırılması davalarında görevli olan mahkeme Aile Mahkemeleridir. Aile Mahkemelerinin olmadığı yerlerde ise söz konusu davaya Aile Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesi bakacaktır.

İddet müddetinin kaldırılması davasında yetkili mahkeme ise kadının yerleşim yeri mahkemesi olacaktır.

İddet Müddetinin Kaldırılması Davası Ne Kadar Sürer?

Tüm davalarda olduğu gibi iddet müddetinin kaldırılması davasında da davanın ne zaman karara bağlanacağı hususunda net bir süre vermek yanlış olacaktır.

Davanın açıldığı aile mahkemesinin yoğunluğuna göre süre değişecek olup iddet müddetinin 300 gün olduğu da değerlendirilerek davanın çok uzun sürede sonuçlanmayacağını söylemek gerekir.

Sonuç

İddet müddetinin kaldırılması davası davası hususunda hak kaybına uğranmaması için uzman bir avukattan destek alınmasını tavsiye etmekteyiz. Söz konusu davanın açılması ve takibi hususunda büromuzun aile hukuku alanında uzman avukatlarından hukuki destek alabilirsiniz.

Av. Ahmet EKİN & Av. Ezgi YÜCEL